بلاکچین چیست؟ آشنایی با انقلاب پنجم دنیای تکنولوژی!
بلاک چین یک دفتر کل مشترک و غیر قابل تغییر برای ثبت تراکنش‌ها، ردیابی دارایی‌ها و ایجاد اعتماد است. این تکنولوژی جدید کاربردهای بسیار فراوانی دارد و اگرچه احتمالاً همه ما نام آن را در کنار ارزهای دیجیتال شنیده‌ایم، اما در حال حاضر در بسیاری از کسب و کارها و صنایع مختلف از آن استفاده می‌شود. بلاکچین از لحاظ فنی ساختار نسبتاً پیچیده و بسیار دقیقی دارد اما ما در این مقاله قصد داریم با زبان ساده و قابل فهم برای همه افراد به سؤال بلاک چین چیست پاسخ دهیم و با نحوه کار، مزایا و کاربردهای آن آشنا شویم.
شما با مطالعه این مقاله در داجکس می‌توانید هرآنچه باید در مورد بلاک چین بدانید را به آسانی بیاموزید اما اگر فرصت کافی برای مطالعه این مقاله را ندارید یا محتوای ویدیویی را ترجیح می‌دهید، پیشنهاد می‌کنیم ویدیوی 3 دقیقه زیر را مشاهده کنید.
آیا برای ترید کردن باید بدانیم که بلاکچین دقیقاً چیست؟
پیش از آن که بخواهیم با تعریف بلاک چین و ماهیت آن آشنا شویم، می‌خواهیم به یک سؤال اساسی برای افراد تازه وارد به دنیای ارزهای دیجیتال پاسخ دهیم. آیا واقعاً لازم است که تریدرها با ماهیت بلاک چین آشنا باشند؟ برای پاسخ به این سؤال از یک مثال ساده استفاده می‌کنیم. برای مثال زمانی که شما از کارت بانکی خود برای خرید استفاده می‌کنید آیا به این فکر می‌کنید که دقیقاً چه اتفاقی در سرورهای بانک رخ می‌دهد که پول از حساب شما به حساب فروشنده واریز می‌شود؟ احتمالاً پاسخ شما به این سؤال منفی است. اما یک کارمند بانک یا تکنسین فنی بانک باید با ریز جزئیات نحوه انجام تراکنش‌های بانکی آشنا باشد. در دنیای ارزهای دیجیتال نیز اینگونه است.
در واقع اگر شما یک هولدر (نگهداری کننده از ارزهای دیجیتال) هستید که زیاد با تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال کاری ندارید، دانستن جزئیات بلاکچین برای شما مهم نخواهد بود. اما اگر می‌خواهید همچون یک سرمایه گذار حرفه‌ای به تحلیل ارزهای مختلف بپردازید و ماهیت ارزشمند بودن آن‌ها را کشف کنید باید حداقل با مفاهیم پایه بلاک چین آشنا باشید. در واقع آشنایی با بلاکچین یکی از اولین مراحل آموزش ارز دیجیتال است که هر تریدری باید پشت سر بگذارد.
بلاک چین چیست به زبان ساده
بلاک چین به عنوان انقلاب پنجم در دنیای کامپیوترها شناخته می‌شود. بلاک چین در واقع رویکرد جدیدی برای ایجاد پایگاه‌های داده توزیع شده است. این تکنولوژی جدید از ترکیب روش‌های قدیمی با روش‌های جدید طبقه بندی اطلاعات به وجود آمده است. به زبان ساده می‌توانیم بلاک چین‌ها را به عنوان پایگاه‌های داده توزیع شده‌ای در نظر بگیریم که گروهی از افراد در کنار هم آن را کنترل می‌کنند و در این پایگاه داده، اطلاعات را ذخیره و به اشتراک می‌گذارند. ساختار این پایگاه داده از بلاک‌هایی تشکیل شده است که هریک حاوی اطلاعات هستند و در کنار هم همچون یک زنجیره قرار می‌گیرند. به همین دلیل به آن زنجیره بلاک‌ها یا Blockchain می گویند.
تفاوت بلاک چین با سایر روش‌های ذخیره و اشتراک گذاری داده در این است که قبلاً داده‌ها در یک مکان مثلاً سرور مرکزی بانک ذخیره می‌شدند اما حالا این اطلاعات در صدها کامپیوتر متصل به شبکه ذخیره می‌شوند. علاوه بر این، اطلاعات توسط الگوریتم‌های رمزنگاری، در مقابل هرگونه تغییری ایمن هستند.
تفاوت دیگر در سطح دسترسی به داده‌ها است. در شبکه بانکی افراد دارای سطح دسترسی مختلفی هستند. برای مثال رئیس بانک می‌تواند به اطلاعات همه حساب‌ها دسترسی داشته باشد اما یک مشتری فقط اطلاعات حساب خود را مشاهده می‌کند. اما در بلاک چین سلسه مراتبی برای کاربران وجود ندارد و همه افراد در یک سطح می‌توانند به تمامی اطلاعات ذخیره شده در دفتر کل بلاکچین دسترسی داشته باشند. اما هیچکس قادر به ایجاد تغییر در آن‌ها نیست. در آموزش مقدماتی ارز دیجیتال شما می آموزید به طور کامل با مفهوم بلاکچین و تفاوت آن با شبکه بانکی آشنا می شوید.
اجزای بلاک چین؛ بلاک چگونه به وجود می‌آید؟
برای اینکه بیشتر با ماهیت بلاک چین و نحوه کار بلاکچین آشنا شویم باید اجزای این شبکه را بشناسیم. هر بلاک در زنجیره بلاک‌ها از سه بخش اساسی تشکیل شده است:
- داده‌ها: داده‌ها محتویات اصلی هر بلاک هستند. نوع داده‌ها بسته به کاربرد بلاکچین متفاوت است. برای مثال در بلاکچین بیت کوین داده‌ها از جنس اطلاعات مربوط به هر تراکنش هستند و شامل اطلاعات فرستنده، گیرنده و میزان بیت کوین منتقل شده می‌شوند.
- Hash: هش در شبکه بلاکچین همانند اثر انگشت یا امضا است. هر بلاک یک هش اختصاصی و غیر قابل تکرار دارد که براساس داده‌های موجود در آن ایجاد می‌شود.
- Hash بلاک قبلی: علاوه بر هش بلاک، هش بلاک قبلی نیز یکی بخش اساسی از بلاک است. وجود هش بلاک قبلی باعث می‌شود تا زنجیره غیر قابل تغییر بماند و بلاک‌ها با هم جا به جا نشوند. از طرفی امنیت زنجیره را نیز افزایش می‌دهد.
بلاک‌ها با قرار گیری داده‌ها، ایجاد Hash اختصاصی و قرار گرفتن Hash بلاک قبلی تکمیل می‌شوند و درکنار بلاک‌های قبلی قرار می‌گیرند. اینگونه است که یک Blockchain ایجاد می‌شود. بررسی مفهوم Hash و آشنایی با ماهیت بلاکچین یکی از مراحل آموزش پیشرفته ارز دیجیتال است که به شما در شناسایی انواع بلاکچین ها کمک زیادی خواهد کرد.
بلاک چین چگونه کار می‌کند؟ زنجیره ای از بلاک های حاوی اطلاعات
در واقع زمانی که یک تراکنش در شبکه رخ می‌دهد، اطلاعات این تراکنش همچون فرستنده، گیرنده و تعداد کوین‌های منتقل شده به شکل یک بلاک از داده‌ها در می‌آید. هر بلاک با استفاده از هش بلاک قبلی، به بلاک قبل از خود متصل می‌شود. همچنین هش این بلاک به ایجاد بلاک جدید و اضافه شدن آن به زنجیره کمک می‌کند.
با یک مثال ساده در اینجا می‌توانیم نحوه ایجاد بلاک چین را توضیح دهیم. فرض کنید که سه بلاک با مشخصات زیر داریم.
بلاک 1:
- داده: انتقال 10 بیت کوین از علی به حسین
- Hash: 12A
- هش بلاک قبلی: 000
بلاک 2:
- داده: انتقال 5 بیت کوین از حسین به مریم:
- Hash: 3B4
- هش بلاک قبلی: 12A
بلاک 3:
- داده: انتقال 4 بیت کوین از مریم به سمیرا
- Hash: C74
- هش بلاک قبلی: 3B4
حالا می‌توانیم به ترتیب این بلاک‌ها را کنار هم قرار دهیم. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، هر بلاک با استفاده از هش بلاک قبلی جای خود را در زنجیره مشخص می‌کند و به ترتیب در جای خود قرار می‌گیرد. در نتیجه زنجیره‌ای از 3 بلاک داریم. این مثال نمایش ساده‌ای است از آنچه که در حقیقت در هنگام شکل گیری یک بلاک چین رخ می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با انواع شبکه‌های بلاکچین پیشنهاد می‌کنیم خواندن مقاله bsc چیست را از دست ندهید.
ویژگی‌های بلاک چین؛ عناصر اصلی که Blockchain را می‌سازند
هر شبکه بلاک چین دارای چند ویژگی مشترک است که در همه آن‌ها دیده می‌شود:
تکنولوژی دفتر کل توزیع شده
همه شرکت کنندگان در شبکه به دفتر کل توزیع شده و اطلاعات غیرقابل تغییر موجود در آن دسترسی دارند. در این دفتر کل مشترک، تراکنش‌ها فقط یک بار ثبت می‌شوند و بر خلاف سیستم‌های بانکی موجود، تراکنش‌های تکراری با مشخصات یکسان قابل ثبت شدن در دفتر کل نیستند. این دفتر کل در واقع همان زنجیره بلاک‌ها است.
تغییر ناپذیر بودن اطلاعات ذخیره شده
هیچ شرکت کننده‌ای نمی‌تواند تراکنش را پس از ثبت در دفتر کل مشترک تغییر دهد یا دستکاری کند. این همان چیزی است که باعث می‌شود تا دولت‌ها، اشخاص و شرکت‌ها نتوانند یک شبکه توزیع شده همانند بلاک چین را کنترل کنند.
قراردادهای هوشمند
برای سرعت بخشیدن به تراکنش‌ها، مجموعه‌ای از قوانین به نام قرار داد هوشمند (smart contract) در بلاک چین ذخیره می‌شود و که به صورت خودکار قابل اجرا هستند. برای مثال در شبکه اتریوم یک قرار داد هوشمند می‌تواند شرایط انتقال اوراق قرضه شرکتی را تعریف کند یا شامل شرایط پرداخت بیمه مسافرتی و موارد دیگر شود. در بعضی از شبکه‌ها امکان ایجاد قرار داد هوشمند جدید وجود ندارد مانند بیت کوین. امکان قرارداد هوشمند در شبکه اتریوم این ارز را به معروف‌ترین آلت کوین تبدیل کرده است. اگر می‌خواهید بدانید آلت کوین چیست، به مقاله لینک‌شده مراجعه کنید.
انواع بلاک چین‌ها، دسته بندی Blockchain بر اساس کاربردها
انواع مختلفی از بلاکچین ها و برنامه‌های مبتنی بر بلاکچین وجود دارد. در اینجا ما به سه نوع اصلی بلاکچین ها اشاره می‌کنیم که ممکن است در بازار ارزهای دیجیتال با آن‌ها برخورد داشته باشید:
- Public blockchain: بلاکچین های عمومی مانند بیت کوین، شبکه‌های توزیع شده هستند که به وسیله یک توکن محلی کار می‌کنند. در این شبکه‌ها به روی همه اعضای مشارکت کننده باز است و دارای کد منبع-باز هستند.
- Permissioned blockchains: ریپل یکی از انواع Permissioned blockchains که دارای قوانین مشخصی برای کاربران شبکه است. این شبکه‌ها نیز بسیار عظیم و توزیع شده هستند و می‌توانند دارای توکن های اختصاصی باشند. کد این شبکه‌ها ممکن است منبع باز باشد.
- Private blockchains: بلاکچین های خصوصی بسیار کوچکتر از دو نوع قبلی هستند و توکن اختصاصی ندارند. عضویت در این شبکه‌ها کنترل شده است. از بلاکچین های خصوصی برای انتقال داده‌های ارزشمند بین تعداد خاصی از افراد عضوی شبکه استفاده می‌شود.
با توجه به گسترش کاربردهای بلاکچین انواع جدیدتری از شبکه‌ها نیز به وجود آمده‌اند با این حال معمولاً اکثر شبکه‌های موجود در یکی از دسته بندی‌های بالا قرار می‌گیرند. همه این شبکه از رمزنگاری برای تأمین امنیت خود استفاده می‌کنند و به صورت توزیع شده مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر یادگیری این مفاهیم برای شما دشوار است، پیشنهاد ما به شما شرکت در کلاس های تدریس خصوصی ارز دیجیتال است.
کاربرد بلاک چین چیست و چرا بلاک چین مهم است؟
اگر نگاهی به کسب و کارهای مختلف و سیستم‌های بانکی و مالی بیندازیم متوجه می‌شویم آنچه در واقع اهمیت دارد، اطلاعات است! هرچقدر که اطلاعات سریع‌تر منتقل شوند و دقیق‌تر باشند، یک سیستم مالی بهتر کار می‌کند. بلاک چین در حال حاضر ایده آل ترین روش انتقال و نگهداری از اطلاعات خصوصاً اطلاعات حساسی مانند اطلاعات مالی است. دلیل اهمیت بلاک چین نیز در این است که اطلاعات می‌توانند به سرعت، با شفافیت بالا و در فضایی کاملاً امن منتقل یا ذخیره شوند. نحوه ثبت این اطلاعات نیز به گونه‌ای است که هیچکس نمی‌تواند آن‌ها را تغییر دهد.
این ویژگی‌ها باعث می‌شود که شبکه بلاک چین کاربردهای بسیار گسترده‌ای داشته باشد. شما می‌توانید از Blockchain برای ثبت اطلاعات خرید، پرداخت، صورت حساب‌ها، محصولات و … استفاده کنید. از طرفی از آنجایی که شما می‌توانید جزئیات این اطلاعات را در فضایی امن و قابل اعتماد مشاهده کنید، بهره وری سیستم افضایش پیدا می‌کند. لیستی از کاربردهای بلاکچین را در اینجا مشاهده می‌کنید:
- ارزهای دیجیتال
- بازارهای NFT
- سیستم عامل‌های اینترنت اشیاء
- مبارزه با پولشویی
- مکانیسم رأی گیری
- سیستم ردیابی و نظارت بر هویت اشخاص
- مکانیسم رأی گیری
- پرداخت‌های فرامرزی
البته این موارد تنها بخش کوچکی از کاربردهای بلاکچین هستند. برای مثال پیش بینی می‌شود به زودی شبکه‌ای از خودروهای خودران در شهرها ایجاد شوند که به یک سیستم بلاکچین متصل هستند. یا پلت فرم‌های پردازش املاک و مستقلات، شبکه‌های بیمه‌ای و زنجیره تأمین و نظارت بر تدارکات نیز با کمک بلاکچین ایجاد شده‌اند. کسانی که می‌دانند پروژه دیفای چیست، احتمالا با کاربرد گسترده بلاکچین در همه زمینه‌های مالی و غیرمالی آشنایی دارند.
مزایای استفاده از بلاکچین، تکنولوژی کاربردی آینده
زمانی که بلاکچین توسط ساتوشی ناکاموتو برای ایجاد ارز دیجیتال بیت کوین مورد استفاده قرار گرفت، هدف بهبود سیستم پولی و بانکی ناکارآمد فعلی بود. اما اگر کمی نگاه کلی‌تر داشته باشیم می‌توانیم مشکلات مشابه را در بسیاری از سیستم‌های اطلاعاتی غیر مالی نیز مشاهده کنیم. به طور کلی زمان و هزینه زیادی صرف نگهداری از سوابق تکراری و اعتبارسنجی اشخاص در سیستم‌های مختلف می‌شود. سیستم‌های ثبت سوابق (مالی و غیرمالی) در برابر کلاهبرداری و حملات سایبری آسیب پذیر هستند. شفافیت نسبتاً پایین باعث شده تا تأیید داده‌ها کند شود. با وجود اینترنت، حجم تراکنش‌ها و اطلاعات هر روز بیشتر می‌شود اما وجود نقایصی که نام بردیم باعث شده فرآیندهای مالی و فعالیت‌های کسب و کاری کندتر شود. با استفاده از بلاکچین تمامی این مشکلات رفع می‌شوند. علاوه بر این می‌توانیم از سه مزیت اصلی نیز بهره مند شویم:
- ایجاد اعتماد: در یک شبکه بلاک چین تنها اطلاعات واقعی و غیر تکراری قابل ثبت هستند و همه کاربران شبکه می‌توانند درست بودن این اطلاعات را تأیید کنند. این باعث ایجاد اعتماد می‌شود.
- امنیت بیشتر: هیچکس نمی‌تواند اطلاعات را پاک کند یا تغییر دهد. از طرفی از الگوریتم‌های رمزنگاری شده، کلیدهای خصوصی و عمومی به همراه چندین فاکتور امنیتی دیگر در شبکه‌های بلاکچین استفاده می‌شود. مهم‌تر از همه اطلاعات توزیع شده هستند و در یک سرور مرکزی نگهداری نمی‌شوند.
- کارایی بهتر: سرعت بالا در تراکنش‌ها، ثبت اطلاعات و انتقال اطلاعات بدون نیاز به تأییدیه از خارج از شبکه باعث می‌شود تا در زمان و هزینه صرفه جویی شود.
جذاب‌ترین مزیت بلاکچین را می‌توانیم ایجاد یک دنیای کاملا مجازی بدانیم؛ دنیایی غیرواقعی که تجربه کاملا مشابهی با دنیای فیزیکی برایمان به ارمغان می‌آورد. در مقاله متاورس چیست، به‌طور مفصل راجع به این تکنولوژی کاربردی صحبت کرده‌ایم.
بلاکچین تنها متعلق به دنیای ارزهای دیجیتال نیست!
به این نکته مهم توجه داشته باشید که ارزهای دیجیتال تنها بخش کوچکی از تکنولوژی بلاک چین هستند. بسیاری از افراد فکر می‌کنند که زمانی که از بلاک چین صحبت می‌کنیم منظور همان ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین هستند. در حالی که بیت کوین یک شبکه بلاک چین عمومی با ویژگی‌های خاص و الگوریتم‌های پیچیده است. در واقع بیت کوین از فناوری بلاک چین به عنوان دفتر کل تراکنش‌های خود استفاده می‌کند.
آشنایی با بلاک چین، پیش زمینه ورود به دنیای ارزهای دیجیتال
در این مقاله سعی کردیم به سؤال بلاک چین چیست پاسخ دهیم و با مزایا، کاربردها و نحوه کار بلاک چین آشنا شویم. برای تبدیل شدن به یک سرمایه گذار واقعی ارزهای دیجیتال، آشنایی با بلاک چین یکی از پیش زمینه‌های لازم است. اما اگر می‌خواهید به یک تریدر حرفه‌ای تبدیل شوید باید آموزش‌های کامل‌تری را پشت سر بگذارید. ما در داجکس این فرصت را برای شما فراهم کرده‌ایم تا علاوه بر یادگیری 0 تا 100 ارزهای دیجیتال در محیطی امن به ترید ارزهای دیجیتال بپردازید. تنها کاری که باید انجام دهید ثبت در سایت و ثبت درخواست خرید است. اگر نیاز به اطلاعات بیشتری در مورد بلاک چین یا سایر مفاهیم مرتبط با ارزهای دیجیتال دارید می‌توانید همین حالا با همکاران ما در پشتیبانی تماس بگیرید.
نظرات کاربران
لطفا دیدگاه خود را نوشته و با ما به اشتراک بگذارید